Świadek monumentu

Jerzy Piątek należy do grona fotografików, dla których utrwalanie otaczającego nas świata za pomocą aparatu fotograficznego jest najlepszą formą wypowiedzi artystycznej. Twórca ma w swoim dorobku m.in. dokumentację ważnych wydarzeń, które miały miejsce na terenie Kielecczyzny. Możliwość pokazania cyklu zapomnianych zdjęć z lat 70. poświęconych powstawaniu pomnika Bojowników o Wyzwolenie Narodowe na Kadzielni, właśnie w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, to jedno z jego marzeń, które właśnie się spełnia.

Monument przypominający pomnik z Westerplatte wzniesiony został w latach 1976–1979 dla uczczenia pamięci mieszkańców Kielecczyzny walczących w okresie zaborów i II wojny światowej, a odsłonięty 22 lipca 1979 r. Autorem projektu był Stefan Maj – znany kielecki rzeźbiarz, wieloletni profesor liceum plastycznego, autor wielu pomników. Pierwotnie na fasadzie obiektu znajdował się napis: „Bojownikom o wyzwolenie narodowe i społeczne”, z tyłu zaś: „Obowiązkiem było walczyć, prawem jest żyć w pokoju”. Obecnie pozbawiony jest wszelkich napisów i emblematów.

Monumentalny pomnik usytuowany jest na centralnym wzgórzu dawnego kamieniołomu na Kadzielni, w pobliżu mieszczącego się tam obecnie amfiteatru. Od Al. Legionów prowadzi do niego alejka ze schodami. Ta kompozycja architektoniczno-rzeźbiarska ma wysokość około 12 m i wykonana jest z piaskowca szydłowieckiego. W podstawie trzonu pomnika widoczne są stylizowane, rzeźbione głowy symbolizujące poległych. W górnej części monumentu autor umieścił kosyniera w rogatywce, robotnika i żołnierza Wojska Polskiego, a także orła i krzyż grunwaldzki. Powyżej znajdują się płaskorzeźbione profile: kobiety, żołnierza polskiego i sowieckiego oraz orła.

Na przełomie marca i kwietnia 2018 roku miasto Kielce dokonało kilku zmian w obrębie pomnika. W związku z ustawą dekomunizacyjną usunięto teksty po obu jego stronach oraz znajdującą się w pobliżu płytę z inskrypcjami, tarczę z mieczami – symbol odznaczenia „Krzyż Grunwaldu” oraz gwiazdy na hełmach i czapkach w górnej części obiektu.

Jerzy Piątek urodził się w 1946 roku w Pińczowie. Od 7. roku życia mieszka w Kielcach. Z fotografią zetknął się w okresie szkoły podstawowej na zajęciach w MDK. Członek Świętokrzyskiego Towarzystwa Fotograficznego, współtwórca fotoklubu Kontrast, członek Grupy 10×10. Tytuł artysty fotografika (ZPAF) uzyskał w 1978 roku. Prezes Okręgu Świętokrzyskiego przez jedną kadencję. Zaliczany do Kieleckiej Szkoły Krajobrazu. Uczestnik wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą, którym towarzyszyły katalogi, np. „Załuchiw. Brzegi dzieciństwa – wieś na Ukrainie” (2015), „Nadnidziańskie parki krajobrazowe” (2015), „Akt fotografia nieartystyczna” (2023). Fotografie Jerzego Piątka znajdują się w muzeach narodowych we Wrocławiu, Warszawie, Kielcach, Muzeum Historii Fotografii w Krakowie i innych ośrodkach kultury.

Oprócz pejzaży (wystawa i album „Ostatni taki pejzaż”, 2012) fotografował małe miasteczka na Kielecczyźnie (wystawa i album „Smutek i urok prowincji”, 2007). Autor i współautor wielu wydawnictw albumowych. Jako wydawca (ARW Fine-Grain) doprowadził do publikacji opracowań ważnych dla historii polskiej fotografii artystycznej, takich jak: „Mistrzowie polskiego pejzażu” (2001), „Kielecka Szkoła Krajobrazu” (2002), „Akt w polskiej fotografii” (2013), „PRL to jest/było to” (2021).

Wydawca i współwydawca odpowiedzialny za skład i druk wielu wydawnictw monograficznych i zbiorowych, m.in. dla Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Kielcach, Gdańsku, Muzeum Fotografii w Krakowie, muzeów regionalnych (Wieluń, Radomsko, Częstochowa), BWA w Kielcach, Ostrowcu i innych. Opracowywał wydawnictwa albumowe i katalogi takich artystów, jak Duda-Gracz, Siudmak, Sętowski, Żechowski, Pastwa, Tomaszewski, Konopka, Dróżdż i wielu innych.

W roku 2018 na zaproszenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wziął udział w wystawie „Znaki wolności”, zorganizowanej na Zamku Królewskim w Warszawie z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Współczesne prace artysty, w bardzo dużych powiększeniach, zawisły na parę miesięcy obok arcydzieł polskiego malarstwa.

Jerzy Piątek nadal fotografuje, ma w planach wystawę i wydawnictwo pt. „W sprawie krzyża” (krzyż we wszystkich możliwych odsłonach) i „Sinusoida” (zbiór zdjęć kilkunastu autorów poświęconych ukochanemu przez fotografików, kultowemu poletku o charakterystycznym kształcie, znajdującemu się w sercu w Górach Świętokrzyskich).