Dlabadaczy

Stworzenie nowego programu rezydencji skupionego przede wszystkim na aspekcie naukowym jest odpowiedzią na potrzeby osób zajmujących się badaniem współczesnej rzeźby. Program zakłada miesięczne pobyty studyjne w Centrum Rzeźby Polskiej, w trakcie których uczestniczki i uczestnicy uzyskają wsparcie badaczy i historyków sztuki współpracujących z instytucją oraz kompleksową pomoc merytoryczną. Rezydenci prowadzący badania naukowe mogą korzystać z bogatego zbioru archiwaliów i dokumentów cyfrowych. Dział Dokumentacji gromadzi informacje na temat artystów zajmujących się szeroko rozumianą rzeźbą i działaniami przestrzennymi. Uczestniczący w programie mogą także korzystać z bogatych zasobów biblioteki Centrum Rzeźby Polskiej, która obok wydawnictw z zakresu sztuki, nauk humanistycznych i dziedzi

Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku jest forum, na którym spotykają się naukowcy, krytycy sztuki, artyści, animatorzy wydarzeń kulturalnych, menadżerowie przestrzeni publicznej. W latach 1986–1989 odbywały się w Orońsku konferencje dotyczące zagadnień technologicznych rzeźby. Po przełomie 1989 roku zorganizowano kilkadziesiąt konferencji i seminariów naukowych dotyczących problemów teoretycznych rzeźby współczesnej, przesłanek filozoficznych i estetycznych, interpretacji zjawisk i tendencji artystycznych, analizy miejsca rzeźby w życiu współczesnym. Orońsko stało się także miejscem spotkań młodej krytyki. W latach 2016–2019 refleksja teoretyczna kontynuowana była w cyklu międzynarodowych konferencji „Rzeźba dzisiaj”, z których CRP opublikowało cztery tomy materiałów pokonferencyjnych.

Centrum Rzeźby Polskiej od ponad czterdziestu lat buduje reprezentatywny zbiór rzeźby, kładąc szczególny nacisk na prace powstałe w 2. połowie XX wieku i współcześnie. Kolekcja stanowi prezentację dorobku artystycznego obejmującą dzieła w całej ich różnorodności ideowej, formalnej i materiałowej. Służy badaniom naukowym, upowszechnianiu kultury i sztuki oraz edukacji. Obecnie zbiór składający się z rzeźb, obiektów i instalacji liczy ponad półtora tysiąca prac. Większość dzieł pochodzi z okresu powojennego, ale w zbiorach znajdują się także eksponaty z 1. połowy XX wieku – Konstantego Laszczki, Augusta Zamoyskiego czy Katarzyny Kobro. Najnowszą historię rzeźby polskiej reprezentują dzieła wybitnych artystów starszego i średniego pokolenia. Ważną część kolekcji stanowią obiekty powstałe w ostatnich latach. Dotyczy to przede wszystkim prac młodego pokolenia, które w ramach Triennale Młodych, miało możliwość artystycznego debiutu w Orońsku. Dzieła do kolekcji pozyskujemy poprzez odlewy, dary, depozyty i zakupy. Dzięki dotacjom MKiDN zakupiliśmy m.in. rzeźby Magdaleny Abakanowicz, Jerzego Jarnuszkiewicza i Tony’ego Cragga. Zbiory orońskie pokazywana są na wystawach w kraju i za granicą.

Od 6 czerwca do 30 sierpnia 2020 roku w Muzeum Rzeźby Współczesnej można było zobaczyć ekspozycję zatytułowaną „#wystawainterwencyjna2020”. Był to wybór rzeźb z kolekcji Centrum Rzeźby Polskiej dokonany w szczególnych okolicznościach pandemii wirusa COVID-19. Obejmował prace blisko 30 autorów, zarówno przedstawicieli starszego pokolenia (Konstanty Laszczka), jak i młodszego (Urszula Pieregończuk). Pokaz sprzyjał refleksji nad wieloma nurtującymi nas sprawami, pozwalając krytycznie spojrzeć na historię, dramaty dziejące się wokół, ale również na piękno natury. Prace wybitnych twórców podejmowały ważne tematy, promując uniwersalne, humanistyczne wartości, o których chcieliśmy tą prezentacją przypomnieć.

Budowanie kariery artystycznej jest zadaniem niezwykle trudnym szczególnie dla młodych twórców będących studentami i absolwentami uczelni artystycznych. Wielu artystów mimo formułowania już w tym czasie bardzo ciekawych koncepcji nie znajduje miejsc zainteresowanych stałą prezentacją ich twórczości. Aby umożliwić zarówno młodym, jak i doskonale rozpoznawalnym artystom pokazanie swojego dorobku stworzyliśmy stronę, na której publikowane są portfolia twórców działających w obszarze rzeźby, działań przestrzennych i site-specific. To nie tylko miejsce służące pokazaniu twórczości online, ale z czasem również unikatowa w skali kraju platforma umożliwiająca badaczom poznanie różnorodnych koncepcji i praktyk artystycznych obecnych w rzeźbie współczesnej.

Biblioteka Centrum Rzeźby Polskiej gromadzi wydawnictwa z zakresu sztuki, nauk humanistycznych oraz dokumenty życia społecznego związane ze statutową działalnością instytucji. W zbiorach znaleźć można również publikacje omawiające życie i twórczość Józefa Brandta (1841–1915), jego związki z Orońskiem, historię oraz tradycje artystyczne miejsca. Książki, czasopisma, katalogi wystaw indywidualnych i zbiorowych stanowią główną część zasobów biblioteki. Zbiory gromadzone są drogą zakupu, wymiany i darów. Najstarsze posiadane wydawnictwa polskie i obce datowane są na lata 80. XIX wieku. Biblioteka współpracuje z innymi bibliotekami, instytucjami kultury, galeriami polskimi i obcymi. Czytelnicy mogą korzystać ze zbiorów na zasadach określonych w regulaminie.

Zgodnie z zapisami wynikającymi ze statutu, Centrum Rzeźby Polskiej jest zobowiązane do „gromadzenia dokumentacji rzeźby polskiej”. Obecnie Dział Dokumentacji śledzi aktywność twórczą artystów metodą klasyczną polegającą na wyszukiwaniu i gromadzeniu informacji prasowych, katalogów, zaproszeń, zdjęć, pamiątek osobistych, listów itp. w teczkach i segregatorach oraz metodą elektroniczną w programie Q-Muzeum. Wszelkie informacje ukazujące się w Internecie są archiwizowane w formie elektronicznej. W kręgu zainteresowań CRP znajduje się działalność ok. 6000 twórców.

Centrum Rzeźby Polskiej dysponuje bogatymi zasobami dokumentacyjnymi – materiałami ikonograficznymi, audiowizualnymi i dźwiękowymi – wyprodukowanymi lub pozyskanymi w trakcie długoletniej działalności instytucji. Szczególnie interesujący dla badaczy jest zespół liczący blisko 20 000 negatywów utrwalających działalność CRP w latach 80. XX wieku, zdigitalizowany w 2020 roku. Fotografie te są obecnie w trakcie identyfikacji. Wszelkie informacje, sugestie i przypuszczenia dotyczące sytuacji przedstawionych na zdjęciach będą przez nas mile widziane. Można się nimi podzielić pisząc na adres dokumentacja@rzezba-oronsko.pl.

Podstrona zasoby CRP jest w trakcie uzupełniania danych